►B ROZPORZĄDZENIE(WE) NR 853/2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz.U. L 139 z 30.4.2004, str. 55)
ROZDZIAŁ II WYMOGI DOTYCZĄCE ►C1 RZEŹNI ◄
- Muszą być wyposażone w urządzenia do ►C1 dezynfekcji narzędzi ◄, z dopływem gorącej wody o temperaturze nie niższej niż 82°C, lub w alternatywny system o równoważnym skutku.
Dezynfekcja noży masarskich w zakładach mięsnych jest kluczowym elementem utrzymania higieny i bezpieczeństwa żywności. Standardem jest dezynfekcja termiczna w wodzie, lub parze o temperaturze minimum 82°C. Alternatywą jest zimna sterylizacja np. używanie płynów na bazie alkoholu.
Zalety dezynfekcji płynami na bazie alkoholu:
Skuteczność przeciwko mikroorganizmom:
- Alkohol (najczęściej etanol lub izopropanol) jest bardzo skuteczny w zabijaniu szerokiego spektrum mikroorganizmów, w tym bakterii, wirusów i grzybów.
- Działa poprzez denaturację białek mikroorganizmów i rozpuszczanie ich błon lipidowych, co prowadzi do śmierci komórek.
Szybkość działania:
- Płyny na bazie alkoholu działają bardzo szybko, często w ciągu kilkunastu sekund do kilku minut, co jest korzystne w środowiskach, gdzie noże muszą być często dezynfekowane.
Niepozostawianie śladów:
- Po odparowaniu alkoholu na powierzchni narzędzi nie pozostają żadne resztki chemiczne, co jest korzystne dla bezpieczeństwa żywności.
Wyzwania i wady:
- Łatwopalność:
Alkohol jest łatwopalny, co może stanowić ryzyko pożarowe, zwłaszcza w miejscach, gdzie występuje otwarty ogień lub gorące powierzchnie.
- Podrażnienia skóry:
Przy częstym używaniu płynów na bazie alkoholu mogą one powodować podrażnienia skóry u pracowników, zwłaszcza przy kontakcie z nieosłoniętą skórą.
- Skuteczność przy dużym zanieczyszczeniu:
Alkohol nie jest skuteczny w obecności dużej ilości brudu organicznego, takiego jak tłuszcz czy krew. Noże muszą być najpierw dokładnie oczyszczone przed dezynfekcją alkoholową.
Praktyki stosowania dezynfekcji alkoholem:
- Czyszczenie wstępne:
Przed zastosowaniem płynów dezynfekcyjnych noże muszą być dokładnie umyte w ciepłej wodzie z detergentem, aby usunąć resztki organiczne.
- Stosowanie dezynfekcji:
Na czyste, suche noże nanosi się płyn na bazie alkoholu za pomocą rozpylacza lub przez zanurzenie.
Należy zapewnić, że cały nóż, w tym rękojeść, jest dokładnie pokryty płynem.
- Czas działania:
Noże powinny pozostawać mokre przez co najmniej 30 sekund do kilku minut, w zależności od zaleceń producenta środka dezynfekującego.
- Suszenie i przechowywanie:
Po dezynfekcji noże powinny być pozostawione do wyschnięcia w czystym, suchym miejscu. Ważne jest, aby przechowywać je w sposób, który zapobiega ponownemu skażeniu.
Inne środki chemiczne stosowane do dezynfekcji:
Inne środki dezynfekcyjne, takie jak kwasy organiczne, chlorowe środki dezynfekcyjne, czy czwartorzędowe związki amoniowe, mogą być stosowane w połączeniu z alkoholem lub jako alternatywa, w zależności od specyficznych potrzeb i wymagań zakładu.
Podsumowanie
Dezynfekcja noży masarskich płynami na bazie alkoholu jest skuteczną metodą utrzymania higieny w zakładach mięsnych, pod warunkiem, że noże są najpierw dokładnie oczyszczone. Ważne jest jednak stosowanie odpowiednich środków ostrożności ze względu na łatwopalność alkoholu i potencjalne podrażnienia skóry. W praktyce, połączenie różnych metod dezynfekcji, takich jak termiczna i chemiczna, może zapewnić najwyższy poziom higieny i bezpieczeństwa żywności. Dezynfekcja noży masarskich płynami na bazie alkoholu jest skutecznym i powszechnie stosowanym sposobem utrzymania higieny w zakładach mięsnych. Alkoholowe środki dezynfekujące działają szybko, są skuteczne w eliminacji bakterii i wirusów oraz szybko wysychają, co jest kluczowe w miejscach, gdzie wymagane jest szybkie ponowne użycie sprzętu. Alkoholowe środki dezynfekujące powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami producenta, który często wskazuje na konieczność utrzymania kontaktu środka z powierzchnią przez określony czas, zazwyczaj co najmniej 30 sekund, aby zapewnić pełną skuteczność dezynfekcji. Badania wykazują, że kontakt przez 30 sekund jest wystarczający do zniszczenia większości patogenów na powierzchniach, w tym nożach.Ważne jest również, aby stosować alkoholowe środki dezynfekujące zatwierdzone do kontaktu z żywnością, aby uniknąć ryzyka zanieczyszczenia produktów spożywczych. W praktyce, po oczyszczeniu i wysuszeniu noży, nanoszony jest środek dezynfekujący, który pozostawia się na powierzchni na czas wskazany przez producenta przed kolejnym użyciem. Przestrzeganie tych procedur jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności i zgodności z wymogami sanitarnymi w zakładach przetwórstwa mięsnego.